Verzuim en re-integratie. Het is een speelveld waar ik zeer bekend mee ben. Vanuit een professionele hoek dan wel te verstaan…

Niet dat ik nooit verzuimd heb. Sterker nog: ik heb my fair share van langdurig ziekteverzuim (door zwangerschapscomplicaties), kort verzuim (griep/keelontsteking), verzuim voor mantelzorg en rouwverlof in de loop van mijn werkzame leven voorbij gekregen.

Professioneel gezien zijn verzuim & re-integratie onderwerpen waar ik veel affiniteit èn ervaring mee heb. Als HR-adviseur heb ik – naast reguliere advisering aan leidinggevenden over verzuimbegeleiding – jarenlang verzuim en re-integratie in mijn portefeuille gehad. [1] Ik heb me er altijd vol liefde en enthousiasme op gestort, omdat ik me zeer bewust dacht te zijn – hierover straks meer – van de impact die verzuim & re-integratie op medewerkers heeft en daarmee ook op de organisatie.

Later heb ik als leidinggevende het vanuit een andere kant kunnen ervaren. Waarbij mijn adviezen die ik als HR-adviseur deed gelukkig prima overeind bleven 😉, maar ik mij wel veel bewuster werd van hoeveel goede verzuimbegeleiding van een leidinggevende vraagt in de berg werk dat er vaak is.

En ik heb in de verschillende rollen veel over casuïstiek gespard met mijn man die bedrijfsarts is. Zo waardevol om ook vanuit die kant te kunnen kijken naar verzuim & re-integratie.

Sinds een half jaar werk ik – naast mijn eigen bedrijf – weer 20 uur per week bij de politie. Nu als re-integratiecoach. Dat werk vind ik simpelweg fantastisch! Een plek waar al mijn kennis, ervaring & betrokkenheid samenkomt en waarbij ik medewerkers zo goed mogelijk kan begeleiden in hun re-integratietraject al dan niet binnen hun eigen functie.

Met bovenstaande zou je kunnen denken – ik dacht in ieder geval van wel 😉 – dat ik meer dan genoeg weet over verzuim & re-integratie en wat dit met mensen kan doen. Sinds ik echter 2 maanden geleden een forse operatie onderging en nu nog steeds in mijn herstelperiode zit heb ik weer zóveel geleerd over hoe verzuim kan zijn vanuit het medewerkersperspectief – in ieder geval hoe dit voor mij is! – dat ik mijn ervaringen graag met je deel. Wellicht kun je er iets mee.

De 7 dingen die ik als re-integratiecoach heb geleerd tijdens mijn re-integratie

1. Als je je echt ziek voelt, wil je je het liefst richten op jezelf en je herstel en voel je minder ruimte voor anderen, zoals je leidinggevende, collega’s, arbodienst, etc. Natuurlijk wéét je dat het erbij hoort, maar het voelt soms eerder verzwarend dan helpend. Vanzelfsprekend wist ik dit wel, maar omdat het als professional zo gewoon is om bezig te zijn met het proces, was ik tóch verrast over hoe dit nu echt verzwarend kon voelen. En dan heb ik notabene hele fijne collega’s en prima leidinggevenden. Laat staan als dit al moeizaam verloopt voordat je ziek wordt.
2. Met mij samen afstemmen hoe contact het beste kan zijn is juist heel fijn!
   Dus niet voor mij bepalen “Nu Amber niet belasten met een vraag, wánt dat wil ze vast niet.”, maar juist: “Hoe zullen we contact houden? Via app, bellen, langskomen? Zijn er tijdstippen die het beste werken voor je? En bij langskomen: hoelang wil je dat we blijven? “
   Het lijkt zo basaal, maar maakt ècht verschil. Het gaf mij het gevoel van regie kunnen hebben in een periode waarin je je minder krachtig voelt.
3. Je voelt je kwetsbaar als je je ziek voelt en kan je makkelijk beoordeeld voelen.
   “Wat vindt mijn leidinggevende ervan dat ik thuis ben? En wat gaat de arbodienst zeggen? Moet ik alweer aan het werk, maar dat kan ik nog helemaal niet!” Het verraste mij dat ik mezelf zo kwetsbaar voelde, terwijl ik het speelveld goed ken, een geweldig team met dito leidinggevenden heb, bekend met de wet Poortwachter, verbaal vaardig, etc. èn dit soort gedachten tóch opeens door mijn hoofd spookten.
4. Het is heel belangrijk dat je als professional uitlegt waarom je bij dit verzuimtraject betrokken bent en wat de reden is van je vragen/het doel/etc.
   Het klinkt als een open deur, maar ik merkte zelf in het contact met de arbodienst dat dat blijkbaar toch niet vanzelfsprekend is.
   Ik kreeg casemanagers aan de lijn die alleen hun voornaam zeiden, de naam van de arbodienst, géén functie, maar wèl vragen naar medische gegevens. En dat allemaal behoorlijk anoniem (want je hebt geen gezicht erbij en hebt elkaar nog nooit ontmoet). Daarmee ga je wel medische info delen waar dan ook nog iets van gevonden wordt m.b.t. je mogelijkheden tot re-integratie of vervolgcontact. En dat terwijl je je al kwetsbaar voelt (zie hierboven).Niet handig dus als je als professional niet even toelicht wat de bedoeling is, want hoewel het voor jou als professional gesneden koek is, is het misschien de eerste keer dat je medewerker contact heeft met een arbodienst. Weet hij/zij/die veel wat gebruikelijk is, wat mag, etc.? Maar je voelt je als medewerker wel overgeleverd hieraan, zonder dat er al vertrouwen is opgebouwd , want “Tja, de arbodienst is verplicht en ik moet hieraan meewerken toch?”.
5. Je bent afhankelijk van de zorg èn kunde van de professionals.
   Je weet als medewerker natuurlijk best dat je mee moet (of wil 😊) werken aan de gesprekken met de arbodienst en andere professionals die bij jouw verzuimtraject betrokken zijn. En je bent dan ècht afhankelijk van de zorg èn deskundigheid van de betrokken professional. De meeste medewerkers zijn immers niet (goed) bekend met hoe wet Poortwachter in elkaar zit, wat er precies van de medewerker verwacht wordt en wat al dan niet verplicht is, wat eventuele gevolgen kunnen zijn, etc.Aan jou als professional dus om a) de deskundigheid in huis te hebben (of te verwijzen naar iemand die dat wel heeft) en b) om de medewerker hierin goed bij te staan. Zorg ervoor dat de medewerker erop kan vertrouwen dat hij/zij/die de best mogelijke begeleiding krijgt. Dat draagt enorm bij aan zijn/haar/diens herstel en re-integratie (of zorgt er tenminste voor dat het niet remmend werkt).

   In mijn eigen re-integratie heb ik meerdere ervaringen gekregen waarbij ik het gevoel kreeg juist niet met professionals aan de telefoon te zijn. Bijvoorbeeld toen ik van een casemanager de opmerking kreeg “Ohhh dat heeft mijn moeder ook gehad! Dat gaat echt heeeeeeeel lang duren” toen ze hoorde wat de reden van de operatie was. Dat ze daar medisch gezien gelijk in had – maar zonder overleg met de bedrijfsarts – is waar. Maar ik zat er – net geopereerd – èn niet op te wachten dat een professional haar moeder (of wie dan ook) erbij haalde èn ik zat helemaal nog in de actiehouding van snel weer aan het werk willen gaan. Zachtjes gezegd: deze reactie hielp mij niet.

6. Hou je als professional aan afspraken.
   Ook dit klinkt als een open deur, ik weet het. Maar ik realiseerde mij opnieuw hoe belangrijk dit is. Voorbeeld: Een casemanager zou mij bellen op datum X. Omdat ik toen al een aantal weken verzuimde, was ik niet meer scherp op data en moest hier echt heel bewust mee bezig zijn. Gevolg: ik was dagen van tevoren druk in mijn hoofd met dat de arbodienst zou gaan bellen. “Hoe laat gaan ze precies bellen? Ik moet wel mijn telefoon steeds bij mij houden, want stel dat ik het telefoontje mis. Wat gaan ze zeggen over mijn re-integratie?” Etc. Onrust dus.Toen de betreffende casemanager pas een paar dagen erna belde “Ik was ziek, maar ja we spreken voor dit soort telefoontjes toch eigenlijk nooit op een vast moment af.” kon ik het niet nalaten om hem uit te leggen wat het effect was geweest op mij.
7. Verbinding gaat twee kanten op, ook tijdens ziekte.
   Ik wist natuurlijk al hoe fijn het is als je als zieke medewerker regelmatig een berichtje/kaartje/bloemetje/etc. krijgt van je team. Dat merkte ik ook nu weer. Alle appjes, bloemen, kaartjes waren superlief. Net zoals de sokken die ik van een lieve collega kreeg die op huisbezoek kwam (zie de foto), de chocoladeletter die iedereen in het team kreeg op 5 december en de cadeaukaart bij wijze van kerstbonus die speciaal thuisgebracht werd. Het idee van je telt nog mee/je hoort erbij is heel waardevol èn essentieel om weer zonder (of met een lage) drempel terug te kunnen keren!En tegelijk realiseerde ik me dat veel medewerkers ook daadwerkelijk verwachten dat dit gebeurt en teleurgesteld zijn als dat niet zo is. Terwijl je ook zèlf contact kan zoeken als je dat fijn vindt of wil weten hoe het binnen je team gaat. Verbinding gaat namelijk twee kanten op. Goed om als professional hier ook van bewust te zijn en eventueel mee te nemen in gesprekken met je medewerker/re integrant.

Gelukkig gaat het met mijn herstel volgens het boekje en ben ik naar verwachting binnen enkele weken weer volledig aan het werk. Dit traject is niet persé fijn om mee te maken 😉, maar… voor mij als mens èn als re-integratiecoach héél waardevol. Ik hoop van harte dat bovenstaande inzichten wat hebben kunnen brengen voor je.

En… ik hoor heel graag jouw eigen ervaringen/inzichten tijdens re-integratietrajecten als aanvulling op dit lijstje. Mooi als we als betrokkenen van verzuim- en re-integratietrajecten dit zo zorgvuldig en professioneel mogelijk kunnen doen, toch?

[1] Het voorzitten van verzuimoverleggen, contactpersoon voor de arbodienst, schrijven van een beleidsstuk over rouw op het werk en aanspreekpunt rouw binnen het korps zijn voor het begeleiden van de teams en nabestaanden, lid van een interregionaal verzuimteam van verschillende – toen nog – politiekorpsen samen met de gemeenschappelijke arbodienst voor de implementatie van een nieuwe verzuimvisie & aanpak om maar een aantal zaken te noemen.

Wil je reageren op dit blog? Leuk! Dat kan hieronder.

Wil je meer weten over dit onderwerp of behoefte aan andere stappen die je kunt zetten om mensgericht te kunnen werken? Bel/app mij dan op 0636-185586 of mail mij rechtstreeks via info@barnsteen-tm.nl . Eerst meer weten over mij? Klik dan hier.

En hier ga je naar het overzicht van alle blogs.

Wil je mijn blog voortaan direct in jouw mail ontvangen? Klik dan hier om je te abonneren op mijn nieuwsbrief. Je krijgt dan ongeveer 1 keer per maand mijn nieuwsbrief met mijn blog, tips, een interessant achtergrondartikel en meer over mensgericht werken. 

Credits foto: eigen archief.