“Mam!” Onze jongste roept me enthousiast van boven dat het gelukt is. Hij heeft in ChatGPT zijn presentatie uitgewerkt en aangepast in zijn eigen stijl. Om vervolgens met behulp van een ander programma in het Frans te vertalen, zodat hij de juiste woorden kan gebruiken tijdens zijn mondeling.
Met een mengeling van trots (“Hij heeft dit toch maar mooi geflikt”), blij (“Yes, hij heeft iets gevonden, waardoor hij het voor elkaar krijgt”), fascinatie (“Hoe werkt zoiets dan?), maar ook ongemak (“Is dit wel goed voor ons als mensheid/willen we echt zo’n samenleving/loop ik NU al hopeloos achter, etc.?”) luister ik geamuseerd naar zijn enthousiaste uitleg.
Ik moet eerlijk bekennen… ik sta nooit zo vooraan bij dit soort ontwikkelingen. Als je mij zou moeten plaatsen in het innovatie- en adoptiemodel van Rogers[1] dan val ik weliswaar onder de voorlopers, maar zeker niet onder de innovatoren of pioniers. Dat was precies ook de reden waarom ik me nog niet echt had verdiept in ChatGPT, al zag ik het steeds meer voorbijkomen.
Maar mede dankzij onze zoon kwam ik erachter dat de ontwikkelingen nu zó snel gaan, dat rustig afwachten er niet meer bij is. Dat geldt zéker ook voor jou als leidinggevende. Recent onderzoek van het CNV onder 3000 werknemers laat zien dat er veel onrust is. Zij hebben o.a. zorg over het afnemen van een mensgerichte dienstverlening, gebrek aan privacy en baanverlies.
Maar voordat ik inga op wat jij kan doen als leidinggevende, eerst bij het begin beginnen.
Wat is ChatGPT nu eigenlijk?
ChatGPT is simpel gezegd een zeer intelligente tekstrobot. De chatbot zoals je bij steeds meer organisaties tegenkomt, maar dan veel uitgebreider, beter gevuld en intelligenter. De chatbot is zo ontworpen dat hij heel menselijk over komt. Het maakt hele zinnen en teksten. Kan teksten begrijpen en ook maken over heel veel verschillende onderwerpen. Verder kun je ook teksten uploaden, waardoor het zelflerend kan zijn met nieuwe informatie.
Wat zijn de voordelen van ChatGPT op het werk?
- Efficiëntie: je kunt heel snel antwoorden vinden op vragen en problemen. Je hoeft daardoor minder te wachten op die collega die het antwoord weet
- Altijd beschikbaar: ChatGPT is altijd beschikbaar en dat kan zeker voor 24/7 bedrijven heel handig zijn.
- Consistente communicatie: ChatGPT heeft steeds dezelfde stijl, maar je kunt bijvoorbeeld ook een hele tekst aanpassen naar een andere stijl, bijvoorbeeld heel formeel of juist persoonlijk.
Wat zijn de nadelen?
- Geen menselijk inzicht en empathie: hoewel de antwoorden slim zijn en het menselijk lijkt door o.a. het gebruik van volledige zinnen en geprogrammeerde omgangsvormen, mist het daadwerkelijk de empathie van mensen. Zeker bij gevoelige onderwerpen of waarbij het belangrijk is om begrip te kunnen tonen schiet ChatGPT tekort.
- Risico op verkeerde interpretatie en foute informatie: ChatGPT baseert zich op info die het vindt op het net, maar maakt daar ook keuzes in. Dit hoeft niet altijd te kloppen! Zeker van groot belang bij belangrijke zaken als juridische documenten of medische informatie. Controle blijft dus essentieel.
- Mogelijke vervanging van menselijke banen: de ontwikkelingen gaan bizar snel en zal van grote betekenis zijn hoe we met werk en werknemers omgaan. Dat hoeft niet per se alleen maar iets slechts te zijn. Door de industriële revolutie veranderde het werk van veel mensen ook en werden taken door machines overgenomen, zodat mensen zich op andere taken konden gaan richten èn andere taken gingen ontstaan. Dit is vergelijkbaar qua impact op hoe we (gaan) werken. Alleen gaat de ontwikkeling nog veel sneller.
Waarvoor zou je ChatGPT kunnen gebruiken?
De ontwikkelingen gaan snel, maar op dit moment kun je in ieder geval denken aan:
- Klantenservice en ondersteuning: beantwoorden van klantvragen, geven van informatie, problemen oplossen.
- Interne communicatie: bijvoorbeeld voor het verstrekken van interne richtlijnen, veelgestelde vragen, schrijven van verslagen/rapportages, etc.
- Kennisbank: je hebt een centrale plek waar alle informatie van het bedrijf te vinden is
- Werving & selectie: bijvoorbeeld bij het screenen van informatie, beantwoorden van basisvragen en het plannen van gesprekken.
- Training & opleiding: je kunt medewerkers trainen, trainingsmateriaal schrijven, vragen beantwoorden, feedback geven, etc.
- Onderzoek & analyse: bijvoorbeeld het analyseren van medewerkersfeedback.
Wat kun jij hierin als leidinggevende betekenen?
Zoals ook het CNV al signaleerde is er onder werknemers – en natuurlijk verschilt dit per beroepsgroep! – onrust over de eventuele invloed èn gevolgen van ChatGPT. We weten in ieder geval dat het niet meer te stoppen is, dus hoe kun je het beste je team begeleiden?
Ook hiervoor geldt: duidelijkheid en verbinding zijn essentieel. Bijvoorbeeld door:
- In gesprek te gaan met je teamleden: Hoe kijken zij hiernaar? Wat verwachten ze? Waar zit zorg en waar het enthousiasme? Wat kun je doen om de zorg weg te nemen waar mogelijk? En wat heeft je team nodig om hun enthousiasme te behouden en in te zetten?
- Met je managementteam/directie, HR, etc. na te denken over de invloed op het werk en hier een visie op te ontwikkelen
- Samen met je teamleden richtlijnen en afspraken te maken: Wat doen we wel met ChatGPT en wat niet? Welk typen vragen kunnen we beantwoorden hiermee en wat niet? Voor wat voor taken kunnen we het gebruiken? Etc.
- Je teamleden te trainen in het gebruik maken van ChatGPT: en ga daarna regelmatig in gesprek hoe het gaat, wat verbeterd kan worden, etc.
En ten slotte: mocht je zelf ChatGPT nog niet hebben uitgeprobeerd dan raad ik je aan hier nu mee te gaan beginnen. Gewoon om meer gevoel ervoor te krijgen en in te schatten hoe dit binnen jóuw team ingezet kan worden. En het helpt om op een andere manier in gesprek te kunnen gaan met je mensen. Je weet dan immers waar het over gaat. Toch nèt even fijner dan hoe ik dat heb ervaren met mijn zoon 😉.
P.S. Dit blog is – heel oldskool – door mijzelf geschreven, maar mèt inspiratie vanuit ChatGPT 😉
[1] Wil je hier meer over lezen? Klik dan hier .
Wil je reageren op dit blog? Leuk! Dat kan hieronder.
Wil je meer weten over dit onderwerp of behoefte aan andere stappen die je kunt zetten om mensgericht te kunnen werken? Bel/app mij dan op 0636-185586 of mail mij rechtstreeks via info@barnsteen-tm.nl . Eerst meer weten over mij? Klik dan hier.
En hier ga je naar het overzicht van alle blogs.
Wil je mijn blog voortaan direct in jouw mail ontvangen? Klik dan hier om je te abonneren op mijn nieuwsbrief. Je krijgt dan ongeveer 1 keer per maand mijn nieuwsbrief met mijn blog, tips, een interessant achtergrondartikel en meer over mensgericht werken.
