4,4 (!) miljoen. Van de week hoorde ik dat er in Nederland 4,4 miljoen mantelzorgers zijn. Mensen zoals jij en ik die zorgen voor een naaste. En daarvan zorgen zo’n 750.000 mensen langer dan 3 maanden, meer dan 8 uur per week voor iemand. Ik vind dat schokkend veel.
Toen mijn moeder ernstig ziek werd heb ik gemerkt hoe pittig (èn tegelijk heel waardevol!) het is om mantelzorger te zijn in combinatie met je werk en – in mijn geval toen nog – jong gezin. Het was niet alleen zwaar om wat het mentaal met míj deed om voor mijn moeder te zorgen en te weten dat we haar zouden gaan verliezen, maar ook al het regelwerk wat daarbij komt kijken. En dat samen met alle ballen die je normaal al in de lucht houdt.
Indertijd werd ik gelukkig goed ondersteund zowel door thuis, als door mijn leidinggevende èn directe collega’s. Dat heeft er absoluut voor gezorgd dat ik mijzelf in die periode staande kon houden, datgene kon doen wat nodig was èn kon blijven werken. Díe steun in zo’n zware periode is van onschatbare waarde geweest!
Nu we in Nederland steeds sterker vergrijzen èn de invloed van de Participatiewet duidelijk voelbaar is, neemt de kans dat jij binnen jouw team een medewerker hebt die mantelzorg verleent steeds meer toe. Gemiddeld is dit inmiddels al 1 op de 5 werknemers.
Toch wordt er gek genoeg binnen veel bedrijven nog niet echt op ingespeeld. Natuurlijk, we leven mee met de collega en je hebt zorgverlof, maar verder? En zelfs dat verlof wordt door leidinggevenden niet altijd ruimhartig ingezet. Los daarvan voelen werknemers zich ook niet altijd vrij om hier open over te spreken. “Stel je voor dat ze denken dat ik het niet aankan.”
Doordat het echter zoveel mensen betreft en dit aantal alleen nog maar gaat toenemen de komende jaren, is het van belang om juist hier als leidinggevende wel degelijk over na te denken en mee aan de slag te gaan binnen je team.
Welke risico’s zijn er als je hier geen oog voor hebt?
- De werknemer loopt verhoogd risico om (langdurig) te gaan verzuimen door een te zware belasting
- Collega’s worden extra belast vanwege afwezigheid mantelzorger. Dit willen veel mensen tijdelijk best opvangen voor elkaar. Maar zonder duidelijkheid – hoe lang gaat het duren, hoe vaak moeten we iets overnemen, etc. – gaat dit toch vaak schuren.
- Zeker als er sprake is van chronische mantelzorg kan iemand zijn dienstverband aanpassen naar minder uren (vaak enkele uren per week minder). Tegelijkertijd is dit vaak niet dermate veel, dat hiervoor een nieuwe vacature voor kan worden opengesteld, zodat hetzelfde werk in minder tijd binnen de afdeling moet worden gedaan.
- Op de langere termijn voelt een medewerker zich niet ondersteund en dit doet iets met zijn/haar betrokkenheid naar het werk. Daarmee neemt kans op minder motivatie, verzuim of zelfs vertrek toe.
- Binnen het team wordt een – onbewust – signaal afgegeven dat het een individueel probleem is. Dit heeft invloed op het vertrouwen èn de samenwerking binnen het team.
Wat kun je wèl doen? Een aantal opties:
- Zorg voor vertrouwen en verbinding binnen je team, zodat áls er sprake is van bijvoorbeeld mantelzorg, je medewerker hier open met je over in gesprek kan gaan
- Bespreek met je medewerker hoe en welke oplossingen hij/zij ziet. Zelf regie houden door je collega is ook dáár van groot belang om te komen tot een goede oplossing.
Jij als leidinggevende hoeft – sterker nog móet – niet alles op willen lossen vóór je medewerker (de bekende aap op de schouder). Kijk waar je je medewerker kunt faciliteren binnen de kaders van je bedrijf. - Maak ruimhartig gebruik van de mogelijkheden binnen de Wet arbeid & zorg (calamiteiten- en zorgverlof)
- Kijk naar de mogelijkheden voor roosteraanpassingen of bijvoorbeeld meer thuis kunnen werken
- Bespreek met je medewerker in hoeverre hij/zij gebaat is bij andere ondersteuning, zoals bedrijfsmaatschappelijk werk of financieel advies. Is dat het geval, dan kun je met je HR-adviseur afstemmen wat de mogelijkheden zijn binnen jouw bedrijf
- Maak duidelijke afspraken binnen je team over het werk wat wordt overgenomen en hou regelmatig vinger aan de pols of het nog steeds haalbaar is
- Bespreek regelmatig met je medewerker of de afspraken nog voldoende zijn of aangepast moeten/kunnen worden
Reageren op dit blog? Leuk! Dat kan hieronder. Hoor graag je aanvullingen of oplossingen die voor jouw team hebben gewerkt!
Wil je meer weten over dit onderwerp? Of behoefte aan andere stappen die je kunt zetten om gedoe in je team op te lossen? Neem dan contact met mij op via deze link. Eerst meer weten over mij? Klik dan hier.
En hier ga je naar het overzicht van alle blogs voor meer inspiratie en tips.
#mantelzorg #vergrijzing #personeelsbeleid #zorgverlof #wazo #teamwerk
Credits foto: Matthias Zomer
